Kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát thường xuyên của Đảng bộ tỉnh Nghệ An
Với nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát nói chung và công tác giám sát thường xuyên nói riêng, những năm qua Tỉnh ủy Nghệ An đã đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện công tác giám sát thường xuyên gắn với công tác kiểm tra, giám sát nói chung đối với cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp trong toàn Đảng bộ. Bởi, từ kinh nghiệm thực tiễn qua nhiệm kỳ 2015 - 2020 của Đảng bộ tỉnh cho thấy, thông qua giám sát thường xuyên nhiều cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp đã kịp thời phát hiện, ngăn ngừa, chấn chỉnh sớm những biểu hiện vi phạm của cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng. Đồng thời, cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy có nhận thức sâu sắc, rõ hơn về vai trò, ý nghĩa của công tác giám sát thường xuyên, không chỉ phát hiện sớm những tổ chức, cá nhân có biểu hiện vi phạm, mà còn tự điều chỉnh, sửa đổi sự lãnh đạo, chỉ đạo cho phù hợp với từng thời điểm, hoàn cảnh, điều kiện thực tế của địa phương, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, tăng cường kỷ cương, kỷ luật, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ.
Để công tác giám sát thường xuyên đi vào nền nếp, hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ, sau mỗi nhiệm kỳ đại hội, Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy ban hành các văn bản về lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát; rà soát, bổ sung và ban hành quy chế làm việc của cấp ủy, UBKT; xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ, hằng năm của cấp ủy và UBKT; quy chế phối hợp trong công tác kiểm tra, giám sát; kịp thời tổ chức quán triệt, triển khai học tập, nghiên cứu các chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy các cấp; các quy định, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát…
Cùng với việc ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác kiểm tra, giám sát, Ban Thường vụ (BTV) Tỉnh ủy phân công nhiệm vụ các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh phụ trách lĩnh vực, địa phương, đơn vị phải thường xuyên theo dõi nắm tình hình; tham dự các cuộc họp ban thường vụ, ban chấp hành ở các địa phương, đơn vị được phân công phụ trách và báo cáo trực tiếp tình hình cho đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy, BTV Tỉnh ủy để có sự chỉ đạo kịp thời đối với địa phương, đơn vị. Đồng thời, BTV Tỉnh ủy cũng xây dựng kế hoạch, phân công các cấp ủy viên, lãnh đạo các ban xây dựng Đảng tỉnh dự sinh hoạt tại các chi bộ cơ sở thuộc lĩnh vực, đơn vị, địa bàn phụ trách. Từ năm 2016 đến năm 2020, các đồng chí BTV Tỉnh ủy đã tham dự 101 kỳ, các đồng chí Tỉnh ủy viên tham dự 184 kỳ sinh hoạt tại chi bộ cơ sở, qua đó nắm bắt, lắng nghe ý kiến, kiến nghị, đề xuất phản ánh từ cơ sở; nhất là các ý kiến phản hồi của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong việc tổ chức, triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, của tỉnh và huyện ở cơ sở. Nhiều vấn đề bức xúc, cũng như tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, đảng viên và nhân dân đã được các cấp ủy viên kịp thời nắm bắt, phản ánh về BTV Tỉnh ủy; qua đó, góp phần tăng cường công tác giám sát thường xuyên để chỉ đạo và giúp cơ sở tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị.
Đối với các ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy, Cơ quan UBKT Tỉnh ủy cũng ban hành văn bản phân công cán bộ, công chức theo dõi địa bàn, lĩnh vực để xác định rõ quyền hạn, nhiệm vụ, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên tại địa phương, đơn vị, lĩnh vực được phân công theo dõi. Trên cơ sở đó, cán bộ, công chức theo kế hoạch đi cơ sở nắm bắt tình hình, tìm hiểu những khó khăn, bất cập khi triển khai các nhiệm vụ của địa phương, đơn vị; đồng thời chủ động tham dự và tham gia ý kiến khi cần thiết tại các cuộc họp hội nghị ban chấp hành, ban thường vụ ở các địa phương, đơn vị. Hằng tháng, cán bộ, công chức theo dõi địa bàn, lĩnh vực trực tiếp báo cáo kết quả với trưởng phòng chuyên môn tổng hợp trình lãnh đạo phụ trách. Các thông tin thu thập được qua theo dõi địa bàn, lĩnh vực đều được lãnh đạo phụ trách báo cáo với đồng chí Trưởng ban, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy, Chánh Văn phòng Tỉnh ủy mỗi tháng một lần, đột xuất khi cần thiết hoặc báo cáo tại giao ban hằng tháng của tập thể lãnh đạo và tại cuộc họp giao ban toàn thể cơ quan.
Để tăng cường sự phối hợp giữa giám sát thường xuyên của Đảng và giám sát của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, phát huy sức mạnh tổng hợp và nâng cao hiệu quả trong giám sát, các ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy, Cơ quan UBKT Tỉnh ủy thường xuyên giữ mối liên hệ chặt chẽ với Đảng đoàn HĐND tỉnh, Ban Cán sự đảng UBND tỉnh, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh để chủ động phối hợp giám sát, theo dõi, nắm tình hình tại các huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy và các sở, ban, ngành cấp tỉnh trong thực hiện nhiệm vụ chính trị.Định kỳ, đột xuất, Thường trực Tỉnh ủy nghe UBKT Tỉnh ủy báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ và việc phối hợp giữa UBKT Tỉnh ủy với các cơ quan có liên quan để chỉ đạo xử lý các vụ việc kịp thời và giải quyết các kiến nghị, đề xuất, những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát nói chung và giám sát thường xuyên nói riêng.
Thông qua việc thực hiện giám sát thường xuyên, từ năm 2016 đến năm 2020, BTV Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý kiểm tra52 tổ chức đảng và 99 đảng viên; giám sát theo chuyên đề 43 tổ chức đảng và 128 đảng viên. Chỉ đạo UBKT Tỉnh ủy kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 6 tổ chức đảng cấp dưới và 23 cán bộ, đảng viên. Qua kiểm tra, kết luận 6 tổ chức đảng và 14 đảng viên có vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật và đã thi hành kỷ luật 6 đảng viên. Các ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy, UBKT Tỉnh ủy đã kiểm tra 47 tổ chức đảng và 379 đảng viên; giám sát chuyên đề 54 tổ chức đảng và 298 đảng viên. Nội dung các cuộc kiểm tra, giám sát theo chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực được phân công phụ trách; công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị; việc quán triệt, triển khai, tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Trung ương và của tỉnh; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, điều hành và sử dụng ngân sách Nhà nước; công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, viên chức; quản lý cấp phép các loại về lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, y tế, xây dựng, công thương nghiệp; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; việc khắc phục, sửa chữa các khuyết điểm của tập thể, cá nhân sau kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII...
Nhiệm kỳ 2020 - 2025, từ chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa, cũng như tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giám sát thường xuyên của Đảng bộ, năm 2021, BTV Tỉnh ủy đã thực hiện 16 cuộc kiểm tra và 5 cuộc giám sát; năm 2022 xây dựng chương trình 17 cuộc kiểm tra và 6 cuộc giám sát. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy các cấp trong Đảng bộ tỉnh đã kiểm tra 1.985 tổ chức đảng và 3.327 đảng viên (trong đó có 1.977 cấp ủy viên các cấp); giám sát 1.735 tổ chức đảng và 2.668 đảng viên.
Từ kinh nghiệm thực tiễn và phát huy kết quả đạt được trong công tác giám sát thường xuyên trong những năm qua của Đảng bộ tỉnh, đầu năm 2022,Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát thường xuyên của cấp ủy, các ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy, Cơ quan UBKT Tỉnh ủy giai đoạn 2021- 2025”, đồng thời đề ra các nhóm giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác giám sát thường xuyên của Đảng bộ:
Thứ nhất, các cấp ủy, tổ chức đảng, tiếp tục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về công tác giám sát thường xuyên đối với cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp và cán bộ, đảng viên. Khẳng định công tác giám sát thường xuyên là một trong những chức năng, phương thức lãnh đạo của Đảng; là nhiệm vụ của toàn Đảng bộ, trước hết là của cấp ủy và trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, đưa công tác giám sát thường xuyên trong Đảng đúng với vị trí, vai trò, mục đích, ý nghĩa trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu, phải gương mẫu, đi đầu, tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.
Thứ hai, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện toàn diện, đồng bộ công tác giám sát thường xuyên.Tập trung giám sát thường xuyên tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những nơi dễ xảy ra vi phạm, nơi có nhiều bức xúc nổi cộm, dư luận quan tâm để kịp thời phát hiện, ngăn ngừa từ xa, từ đầu, giải quyết từ sớm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, kéo dài và lan rộng. Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức đảng, UBKT thực hiện công tác giám sát thường xuyên. Đổi mới phương pháp giám sát thường xuyên trên cơ sở bảo đảm các nguyên tắc, phương pháp công tác đảng; công khai, dân chủ, cụ thể, dễ thực hiện và được quy chuẩn hoá, nhằm chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên. Tăng cường giám sát thường xuyên việc tổ chức triển khai thực hiện các thông báo kết luận, kiến nghị qua công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; bảo đảm các nội dung kết luận, kiến nghị được thực hiện đầy đủ, kịp thời.
Thứ ba, tăng cường công tác phối hợp thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên bằng việc xây dựng và thực hiện tốt cơ chế phối hợp trao đổi thông tin và tuyên truyền, phổ biến về kết quả thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên giữa các ban xây dựng Đảng, UBKT các cấp với các cơ quan tư pháp, thanh tra, kiểm toán và các cơ quan báo chí. Tăng cường sự phối hợp giữa công tác giám sát trong Đảng với công tác giám sát của HĐND và giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, tạo sức mạnh tổng hợp và nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác giám sát thường xuyên.
Thứ tư, chú trọng tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ công tác giám sát thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp. Cấp ủy các cấp tiếp tục quan tâm chỉ đạo nghiên cứu xây dựng quy định về công tác giám sát thường xuyên, thống nhất với quy định của Trung ương; cải tiến, đổi mới phương pháp, kỹ năng, quy trình công tác giám sát thường xuyên bảo đảm khoa học, dân chủ, đồng bộ, thống nhất. Duy trì nền nếp chế độ tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cấp ủy viên, UBKT, cán bộ, đảng viên về công tác giám sát thường xuyên để đội ngũ này nâng cao nhận thức và thực hiện đúng vai trò, trách nhiệm được giao. Đổi mới công tác tuyển dụng, bố trí, phân công, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, khen thưởng đối với cán bộ kiểm tra, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng./.
Lê Doãn Hoài,
Phó Vụ trưởng Vụ địa phương I, UBKT Trung ương