Khơi lên khát vọng Pleiku

Thành phố Pleiku (tỉnh Gia Lai) được biết đến là đô thị của các dấu tích miệng núi lửa âm và miệng núi lửa dương đã tắt cách đây hàng triệu năm, trong đó, nổi tiếng là Biển Hồ, còn gọi là Hồ Tơ Rưng (miệng núi lửa âm) và núi Hàm Rồng (miệng núi lửa dương). Đây còn là vùng đất có vị trí chiến lược quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của cả nước khi nằm trên trục giao thông huyết mạch, kết nối giữa các quốc lộ 14, 19, đường Hồ Chí Minh thông suốt cả nước, dẫn đến ngã ba Đông Dương, tiếp giáp với nước bạn Lào và Cam-pu-chia. Pleiku còn là trung tâm của Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Nơi đây còn là đô thị nắm giữ một “kho báu” quý giá với khí hậu mát mẻ, không khí trong lành, nguồn nước tươi mát từ Biển Hồ, nền sản xuất nông nghiệp xanh và sạch với bạt ngàn cây trái, cà phê, cao su xanh thẳm, tài nguyên rừng phong phú, cảnh quan thiên nhiên vô cùng tươi đẹp.

Trong hành trình xây dựng và phát triển, chủ trương của Đảng bộ và Nhân dân thành phố hướng tới là xây dựng Pleiku phát triển toàn diện, bền vững, hiện đại, phấn đấu trở thành đô thị thông minh, cao nguyên xanh, giàu bản sắc.

Thành phố Pleiku trở thành đô thị loại I vào đầu năm 2020.

Năm 1999, thị xã Pleiku được nâng cấp lên thành phố, là đô thị loại III trực thuộc tỉnh Gia Lai. Đây được xem là dấu mốc quan trọng, đánh dấu sự phát triển của Pleiku. Năm 2009, thành phố Pleiku được công nhận là đô thị loại II. Sau đó hơn 10 năm, ngày 22/01/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 146/QĐ-TTg, công nhận TP Pleiku là đô thị loại I, trực thuộc tỉnh Gia Lai. Thực hiện công cuộc đổi mới, đặc biệt từ sau Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XI đến nay, thành phố Pleiku đã vươn mình, bứt phá mạnh mẽ, tiến những bước vững chắc, trở thành vùng kinh tế động lực của khu vực Tây Nguyên.

Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XII (nhiệm kỳ 2020-2025), Đảng bộ thành phố đề ra 4 chương trình trọng tâm, phấn đấu xây dựng, phát triển đô thị hợp lý, hài hòa, đồng bộ, gắn với kết cấu hạ tầng kỹ thuật theo hướng hiện đại, phù hợp với đặc điểm tự nhiên, giàu bản sắc, với mục tiêu trở thành đô thị thông minh, cao nguyên xanh vì sức khỏe.

Năm 2022, vượt lên những khó khăn, hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế với tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 9.403 tỷ đồng, bằng 102% kế hoạch. Có 14/16 chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế - xã hội thực hiện đạt và vượt kế hoạch. Tổng giá trị sản xuất thực hiện trên 36.644 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch và tăng 10,16%; giá trị sản xuất công nghiệp thực hiện gần 10.238 tỷ đồng, đạt 102% kế hoạch, tăng gần 11%; thu nhập bình quân đầu người đạt gần 95,4 triệu đồng, vượt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra.

Điểm nổi bật trong nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội là kinh tế của thành phố đạt mức tăng trưởng khá cao và ổn định, tốc độ giá trị sản xuất tăng bình quân gần 11%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch phù hợp, trong đó, tỷ trọng ngành dịch vụ chiếm 53,53%; công nghiệp - xây dựng chiếm 42,19%; nông nghiệp chiếm 4,28%. Lĩnh vực thương mại - dịch vụ phát triển cả về quy mô và chất lượng, đáp ứng tốt các nhu cầu của xã hội và giữ vai trò nòng cốt trong cơ cấu kinh tế. Giá trị sản xuất ngành dịch vụ tăng bình quân 11,12%/năm; công nghiệp - xây dựng tăng bình quân 9,76%/năm, gấp 1,6 lần so với năm 2015, tạo việc làm và đóng góp đáng kể cho ngân sách nhà nước. Nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch. Giá trị sản xuất nông - lâm - thủy sản tăng bình quân 3,18%/năm. Việc ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất được chú trọng, góp phần tăng năng suất cây trồng, giá trị và sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp; giá trị sản phẩm ước đạt 105 triệu đồng/ha đất trồng trọt. Tổng thu ngân sách nhà nước theo phân cấp hằng năm đạt hơn 1.500 tỷ đồng, tăng bình quân 13,04%/năm.

Thành phố Pleiku đang lập đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị để làm cơ sở cho công tác quản lý xây dựng và quản lý đô thị đồng bộ, hiệu quả. Trên địa bàn thành phố hiện đang quản lý 76 đồ án quy hoạch xây dựng; tỷ lệ phủ kín quy hoạch trên địa bàn đạt trên 85%, trong đó, khu vực nội thị đạt 60%. Đồng thời, chú trọng công tác xúc tiến đầu tư; nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm, tiềm lực kinh tế cam kết đầu tư vào thành phố hơn 3.000 tỷ đồng, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực, thúc đẩy kinh tế - xã hội của thành phố phát triển.

Đảng bộ và chính quyền thành phố Pleiku xác định công tác đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, chỉnh trang đô thị theo hướng vừa hiện đại, vừa có những đặc trưng riêng mang bản sắc văn hóa là một nhiệm vụ quan trọng. Do vậy, cùng với nguồn đầu tư từ ngân sách Trung ương và của tỉnh Gia Lai, thành phố đã chi hàng nghìn tỷ đồng cho công tác xây dựng cơ bản và triển khai các dự án hạ tầng kỹ thuật đô thị, như cấp thoát nước, giao thông nội thị, lát đá vỉa hè, trồng cây xanh… Đầu tư hơn 200 công trình xây dựng cơ bản với tổng vốn từ ngân sách thành phố hơn 1.200 tỷ đồng nhằm hoàn thiện, nâng cấp các tiêu chí đô thị loại I gắn với xây dựng nông thôn mới, tạo động lực thúc đẩy phát triển toàn diện. Huy động các nguồn lực, tập trung đầu tư xây dựng, chỉnh trang hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị với 100% đường chính có tên được nhựa hóa, bê tông hóa; 65% đường hẻm nhựa hóa, bê tông hóa; 100% đường chính có tên đã hoàn thiện hệ thống điện chiếu sáng công cộng; hơn 62% ngõ, hẻm trong nội thành được chiếu sáng; hệ thống cây xanh đường phố, công viên, hoa viên được đầu tư hệ thống, bài bản, bảo đảm cảnh quan đô thị…

Bên cạnh đó, chú trọng đầu tư, phát triển các khu, cụm công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, các khu đô thị mới như: Hoa Lư - Phù Đổng, Cầu Sắt, Trà Đa, Diên Phú… từ năm 2011 đến nay, thành phố huy động hơn 1.847 tỷ đồng thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, trong đó riêng vốn đóng góp của cộng đồng dân cư là hơn 859 tỷ đồng. Hiện nay, thành phố có 8/8 số xã đạt chuẩn xã nông thôn mới, 9 làng đạt chuẩn làng nông thôn mới trong đồng bào dân tộc thiểu số, thành phố Pleiku được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2018.

Bên cạnh thành tựu về phát triển kinh tế, xây dựng hạ tầng kỹ thuật, quản lý đô thị, các lĩnh vực văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục cũng có bước phát triển đáng kể. Các chính sách an sinh xã hội được quan tâm giải quyết, đời sống Nhân dân được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần theo hướng bền vững. Đến nay, 100% số làng đồng bào dân tộc thiểu số có sân tập thể thao, nhà sinh hoạt cộng đồng; hơn 98% hộ đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Mạng lưới cơ sở y tế trên địa bàn đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe Nhân dân; 100% số trạm y tế xã, phường có bác sĩ khám, chữa bệnh; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên được duy trì 1,1%/năm…Thành phố có 48/83 trường học đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 57,83%. Công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc được quan tâm. Những năm qua, thành phố tổ chức và phối hợp tổ chức thành công nhiều sự kiện chính trị, văn hóa lớn, góp phần quảng bá hình ảnh đô thị Pleiku và của tỉnh Gia Lai như: Lễ hội Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên; Lễ hội “Ngày Cà phê Việt Nam”; Lễ Kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập đô thị Pleiku, Lễ đón nhận Bằng công nhận thành phố Pleiku hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, Lễ hội kết nối du lịch…

Phát huy những kết quả trên, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Pleiku tiếp tục phấn đấu, huy động, khơi thông nguồn lực, khai thác lợi thế, tiềm năng, tập trung vào ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe, kết hợp với du lịch nghỉ dưỡng, phát triển theo hướng “thành phố cao nguyên xanh vì sức khỏe”, vừa phù hợp với đặc điểm tự nhiên và bản sắc văn hóa các dân tộc của vùng Tây Nguyên, vừa có kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị và phúc lợi theo hướng hiện đại với những giải pháp cơ bản sau:

Một là, tập trung đầu tư phát triển hệ thống cây xanh đường phố, cây phân tán, hoa viên, công viên, không gian công cộng, tăng trưởng “lá phổi xanh” cho đô thị. Triển khai đồng bộ các chương trình, đề án, phong trào bảo vệ môi trường, phát triển môi trường bền vững; chống rác thải nhựa, phân loại rác tại nguồn, toàn dân tham gia bảo vệ cây xanh, “ngày chủ nhật xanh”, ngày môi trường thế giới…

Hai là, triển khai đồng bộ quy hoạch phát triển du lịch kết hợp nghỉ dưỡng sinh thái. Tập trung đầu tư phát triển các khu vực có chức năng chuyên biệt về du lịch sinh thái, như: Phát triển khu Biển Hồ là trung tâm du lịch nghỉ dưỡng gắn với không gian mặt nước. Duy trì và cải tạo vùng bảo vệ cách ly xung quanh Biển Hồ tự nhiên. Hình thành các không gian ngắm cảnh, đường dạo vành đai bảo vệ và các điểm cung cấp dịch vụ phục vụ du lịch. Tu bổ, nâng cấp cảnh quan ven suối Hội Phú và suối Ia Linh. Tổ chức các dịch vụ mới phục vụ du lịch và nghệ thuật, khai thác tối đa không gian hướng ra suối Hội Phú, tạo ra các không gian mở trong khu công viên nghệ thuật cồng chiêng hai bên suối.

Ba là, đẩy mạnh thu hút, kêu gọi xã hội hóa đầu tư, khai thác hiệu quả các vùng “Miệng núi lửa dương”, tập trung ở khu vực chung quanh núi Hàm Rồng. Đây là những di sản đặc hữu mà thiên nhiên đã ban tặng cho Pleiku. Các khu vực này được xây dựng theo dạng hỗn hợp nhà ở, kinh doanh, dịch vụ nghỉ dưỡng, xen lẫn các công trình tiện ích đô thị, hạ tầng xã hội, khách sạn, nhà nghỉ.

Bốn là, tiến tới hình thành các thung lũng hoa, thung lũng nông nghiệp, các khu ươm trồng dược liệu; xây dựng Khu du lịch quốc gia Biển Hồ - Chư Đăng Ya. Tại đây, người dân và du khách có thể tham quan, chụp ảnh, tổ chức cắm trại dã ngoại cùng gia đình, bạn bè. Những hoạt động này sẽ tạo nên một nét văn hóa đặc sắc, riêng biệt, tươi đẹp cho thành phố Pleiku.

Với tuổi đời hơn 90 năm kể từ khi hình thành, Pleiku đang khơi lên khát vọng, thay đổi diện mạo, xứng tầm vị trí trung tâm đô thị tỉnh Gia Lai. Một thành phố lấy chất lượng cuộc sống của Nhân dân làm nền tảng, vừa hiện đại, vừa giàu bản sắc văn hóa dân tộc trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ.

 Trịnh Duy Thuân

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai

 Bí thư Thành ủy Pleiku