Không ngừng đổi mới, sáng tạo trong công tác dư luận xã hội

Ngày 28/11, tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà diễn ra Hội nghị tổng kết công tác dư luận xã hội năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023. Đồng chí Lại Xuân Môn, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương và đồng chí Nguyễn Văn Thể, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng uỷ Khối các cơ quan Trung ương chủ trì Hội nghị. Đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ Khánh Hoà tới dự.

Dự Hội nghị có lãnh đạo, cán bộ làm công tác dư luận xã hội, cộng tác viên dư luận xã hội của Ban Tuyên giáo các tỉnh uỷ, thành uỷ trực thuộc Trung ương và các đảng uỷ trực thuộc Đảng uỷ Khối các cơ quan Trung ương.

Đồng chí Nguyễn Văn Thể, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy khối các cơ quan Trung ương phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Thể, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy khối các cơ quan Trung ương khẳng định, ngay từ khi mới thành lập, Đảng đã coi việc nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, ý chí của nhân dân là một trong những công việc quan trọng hàng đầu nhằm đề ra các chủ trương, đường lối cách mạng phù hợp với lòng dân. Công tác nghiên cứu dư luận xã hội được Đảng ta chú trọng và yêu cầu các cấp ủy phải coi đó là một nhiệm vụ tiến hành thường xuyên, liên tục. Mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, từ cấp Trung ương cho đến cơ sở, sẽ khó trở thành hiện thực, khó đi vào cuộc sống nếu không thực sự quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng của nhân dân.

Để đánh giá những kết quả nổi bật trong thực hiện công tác dư luận xã hội và hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội cấp Trung ương của Ban Tuyên giáo Trung ương, các cấp trong Đảng bộ Khối và toàn quốc; rút ra những kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo; làm rõ những yêu cầu đặt ra đối với công tác dư luận xã hội trong bối cảnh mới hiện nay; phân tích những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp khắc phục; đồng thời xác định phương hướng, nhiệm vụ và các giải pháp trọng tâm tham mưu và thực hiện tốt công tác nghiên cứu, nắm bắt, dự báo, định hướng dư luận xã hội năm 2023; biểu dương, khen thưởng đối với các tập thể, cá nhân đạt thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong công tác dư luận xã hội năm 2022; tổ chức Tổng kết, tập huấn nghiệp vụ công tác dư luận xã hội năm 2022.

Theo Báo cáo tại Hội nghị, năm 2022, Viện Dư luận xã hội đã phát hành 13 báo cáo nhanh, báo cáo chuyên đề tình hình dư luận xã hội. Trong đó, có 5 báo cáo nhanh gửi Bộ Chính trị, Ban Bí thư tập trung vào những vấn đề, sự kiện “nóng” được dư luận quan tâm; 8 báo cáo chuyên đề, trong đó có 7 báo cáo phục vụ kỳ họp thứ 3 và kỳ họp thứ 4 của Quốc hội khóa XV.

Viện Dư luận xã hội còn phối hợp với ban tuyên giáo các tỉnh, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương thực hiện 9 cuộc thăm dò dư luận xã hội. Kết quả các cuộc thăm dò dư luận xã hội của Viện đã cung cấp số liệu định lượng cụ thể, khoa học, có giá trị đối với Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành, địa phương và ngành Tuyên giáo. Nhiều cuộc điều tra phục vụ thiết thực các Hội nghị Trung ương 5, 6, 7 khóa XIII (khi Trung ương bàn thảo và quyết định về những vấn đề quan trọng như: việc quản lý và sử dụng đất; về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị trong tình hình mới; về xây dựng và phát triển đội ngũ trí thức…).

Năm 2022, Ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy trên cả nước đã thực hiện 125 cuộc điều tra, thăm dò dư luận xã hội. Đáng chú ý, một số địa phương đã thực hiện trên 5 cuộc thăm dò dư luận xã hội như: Thành phố Hồ Chí Minh (thực hiện 13 cuộc điều tra), Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ… Nội dung và chủ đề điều tra dư luận ở các địa phương khá đa dạng, tập trung vào những vấn đề nóng của địa phương, các đề án, chương trình lớn của tỉnh, thành phố.

Ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy và một số cơ quan, đơn vị Trung ương đã phát hành 1.175 báo cáo tình hình dư luận xã hội. Trong đó, nhiều tỉnh, thành phố có báo cáo nhanh dư luận xã hội chất lượng tốt, phản ánh trúng những vấn đề dư luận trong đảng viên và nhân dân quan tâm.

Ban Tuyên giáo Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương đã tập hợp hàng nghìn ý kiến phản ánh từ đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội trong Khối (với gần 200 nhóm vấn đề được cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động trong Khối các cơ quan Trung ương quan tâm); phát hành 30 báo cáo tình hình dư luận xã hội gửi Ban Thường vụ và Viện Dư luận xã hội.

Theo Viện trưởng Viện Dư luận xã hội Đỗ Thị Thanh Hà đánh giá năm 2022 là năm công tác dư luận xã hội có nhiều đổi mới, sáng tạo. Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo được vận dụng đã đem lại kết quả tích cực trong thực tiễn: Tổ chức mạng lưới cộng tác viên theo cụm, theo nhóm ngành nghề; thành lập các nhóm (group) cộng tác viên trên mạng xã hội; lập các trang, tài khoản xã hội facebook, youtube để cung cấp thông tin định hướng, lan tỏa thông tin tích cực; tiếp thu, xác minh và giải quyết những vấn đề dư luận phản ánh, kiến nghị qua tổng đài tiếp nhận thông tin dư luận xã hội; phân công trách nhiệm quản lý, điều hành nắm bắt dư luận xã hội theo địa bàn đối với các đồng chí ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy; xây dựng quy trình dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, xử lý khủng hoảng truyền thông; thành lập tổ giúp việc tiếp nhận, xử lý thông tin báo chí, thông tin trên mạng xã hội để thông tin, định hướng dư luận xã hội; thành lập tổ điều tra dư luận xã hội; cộng tác viên dư luận xã hội kết hợp với bộ phận đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Nhiều địa phương tiếp tục phát huy cách làm hay như: Xây dựng quy chế thông tin hai chiều; tổng đài tiếp nhận thông tin dư luận xã hội; tổ điều tra dư luận xã hội; phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan xác minh, làm rõ và phản hồi lại những vấn đề dư luận phản ánh. Hình thức nắm bắt thông tin dư luận xã hội đa dạng, phong phú, kết hợp nhiều nguồn, nhiều kênh thông tin (mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội, phương tiện truyền thông đại chúng, mạng xã hội, báo cáo từ các đơn vị, hội nghị giao ban dư luận, giao ban báo chí, hội nghị báo cáo viên, tiếp xúc trực tiếp với cơ sở).

Đồng chí Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương ghi nhận và đánh giá cao các hoạt động, mô hình, giải pháp mà nhiều nơi đã linh hoạt, chủ động, tìm tòi nhằm nâng cao chất lượng công tác nắm bắt, thăm dò dư luận xã hội. Ban tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương đã chủ động, tích cực tham mưu cho cấp ủy từng bước nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu dư luận xã hội, phục vụ tốt hơn cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị ở địa phương, các cấp, các ngành, các lĩnh vực.

Đồng chí Lại Xuân Môn đề nghị công tác dư luận trong năm 2023 cần quan tâm, thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau đây:

Thứ nhất, cần quán triệt và nhận thức sâu sắc, toàn diện về những định hướng, chỉ đạo của Đảng đối với lĩnh vực công tác dư luận xã hội, được đề cập trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Nâng cao nhận thức của các cấp ủy, của cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác dư luận xã hội trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, để “ý Đảng” phù hợp với “lòng Dân”. Công tác dư luận xã hội của ngành Tuyên giáo phải chủ động, đóng vai trò quan trọng trong xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức.

Thứ hai, công tác dư luận xã hội phải bám sát các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước; tham gia tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống âm mưu, quan điểm sai trái, thù địch. Năm 2023 là năm bản lề nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, với nhiều sự kiện quan trọng: Đánh giá kết quả hai năm rưỡi thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII; Trung ương tiến hành lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do Ban Chấp hành Trung ương bầu; Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh Quốc hội bầu và phê chuẩn… Công tác dư luận xã hội phải tập trung bám sát các sự kiện chính trị quan trọng này, chủ động nắm bắt, phân tích, phản ánh khách quan, toàn diện dư luận của các giai tầng, dự báo tình hình, tình huống có khả năng phát sinh và đề xuất giải pháp định hướng dư luận xã hội. Công tác dư luận xã hội không thể đứng ngoài, mà phải thâm nhập sâu hơn nữa, rộng hơn nữa vào môi trường mạng xã hội, góp phần định hướng dư luận xã hội ngay trên không gian mạng.

Thứ ba, công tác dư luận xã hội phải bám sát thực tiễn cuộc sống. Phải nắm chắc tư tưởng, chính trị; diễn biến tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; dư luận xã hội đối với cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng cách mạng, thiếu bản lĩnh chính trị, đấu tranh phê và tự phê bình yếu; tinh thần trách nhiệm, ý chí phấn đấu giảm sút; thiếu gương mẫu, sống thực dụng, suy thoái “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Công tác dư luận xã hội phải đồng hành cùng cuộc sống thực tế của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân; phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của người dân; chủ động nắm bắt thông tin về những điểm nóng, vấn đề nảy sinh, dự báo tình hình và xây dựng các kịch bản ứng phó.

Thứ tư, công tác dư luận xã hội phải đặc biệt coi trọng yêu cầu về mặt khoa học, nhất là tính chính xác, khách quan, toàn diện; chú trọng ứng dụng công nghệ trong nắm bắt và định hướng dư luận xã hội theo tinh thần Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII. Phải coi ứng dụng công nghệ trong nghiên cứu dư luận xã hội là khâu đột phá trong đổi mới phương thức công tác dư luận xã hội. Các báo cáo dư luận xã hội phải đặt yêu cầu khoa học, chính xác, khách quan, toàn diện lên hàng đầu. Viện Dư luận xã hội cần phối hợp với các cơ sở đào tạo trong và ngoài nước tăng cường đào tạo, tập huấn nghiệp vụ, nâng cao năng lực công tác dư luận xã hội cho hệ thống ban tuyên giáo các tỉnh, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương.

Thứ năm, tham mưu cấp ủy đảng các cấp chuẩn bị các nội dung tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 100-KL/TW của Ban Bí thư khóa XI về “Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội”.

Các đại biểu dự Hội nghị.

Tại Hội nghị, các đại biểu nghe các báo cáo viên truyền đạt 2 chuyên đề: “Công tác dư luận xã hội trong tình hình mới” và “Các phương pháp nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội trong hệ thống tuyên giáo của Đảng”. Báo cáo viên là các đồng chí Lãnh đạo Viện Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương có nhiều kinh nghiệm về lý luận và thực tiễn trong công tác dư luận xã hội của Đảng. Đây là hoạt động thiết thực nhằm kịp thời bồi dưỡng nghiệp vụ công tác dư luận xã hội; cung cấp thông tin, kiến thức mới, các phương pháp, kỹ năng nắm bắt, tổ chức thăm dò dư luận xã hội, dự báo, định hướng dư luận xã hội nhằm góp phần nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác dư luận xã hội trong hệ thống tuyên giáo trên toàn quốc.

Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương