Giá trị Tác phẩm "Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân" trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay

Nhân Kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2022), Trang Thông tin điện tử của UBKT Trung ương có bài viết về tác phẩm "Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân". Tác phẩm là lời di huấn của Người đối với công tác giáo dục lý tưởng đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và còn nguyên giá trị trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng của Đảng ta hiện nay.

    (Ảnh tư liệu).  

Chủ nghĩa cá nhân: Kẻ thù của đạo đức cách mạng

Kỷ niệm 39 năm Ngày thành lập Đảng, với bút danh T.L., Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm báo chí “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” đăng trên báo Nhân Dân, số 5409, ngày 3-2-1969. Nửa thế kỷ sau khi ra đời, những lời dặn của Người trong tác phẩm vẫn vẹn nguyên giá trị đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn của Đảng ta hiện nay. Trong đó, điều quan trọng nhất theo Người là mỗi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên, liên tục rèn luyện, quyết tâm phòng, chống và đấu tranh triệt để xóa bỏ chủ nghĩa cá nhân để nâng cao đạo đức cách mạng.

Quan điểm về chủ nghĩa cá nhân của Chủ tịch Hồ Chí Minh xuất phát từ thái độ, mối quan hệ giữa cá nhân với Tổ quốc, với chế độ, với nhân dân, với công việc, với các truyền thống tốt đẹp của dân tộc và chuẩn mực đạo đức cách mạng. Theo Người, chủ nghĩa cá nhân là trái với đạo đức cách mạng. Người viết: “…bên cạnh những đồng chí tốt ấy, còn có một số ít cán bộ, đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém. Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình”.

Do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành. Họ tự cao, tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền. Họ xa rời quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu, mệnh lệnh. Họ không có tinh thần cố gắng vươn lên, không chịu học tập để tiến bộ. Cũng do cá nhân chủ nghĩa mà mất đoàn kết, thiếu tính tổ chức, tính kỷ luật, kém tinh thần trách nhiệm, không chấp hành đúng đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, làm hại đến lợi ích của cách mạng, của nhân dân”[1].

Theo Người, chủ nghĩa cá nhân chính là sự biểu hiện tập trung nhất của suy thoái đạo đức, lối sống, trở thành nguy cơ lớn đối với đảng cầm quyền. Chủ nghĩa cá nhân luôn hướng theo chủ nghĩa vị kỷ, tôn thờ “cái tôi”, coi nhẹ cái “chúng ta”, lấy mục tiêu “mọi người vì mình” làm mục đích sống, làm phương châm đối nhân xử thế. Nó không chỉ ảnh hưởng tới từng cá nhân, đối với dân tộc mà còn làm mất niềm tin của nhân dân đối với Đảng, là một kẻ thù nguy hiểm ngăn cản chúng ta đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng. Từ nhận định trên cho thấy, chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù của cách mạng và đạo đức cách mạng, nó là nguồn gốc của những “căn bệnh” làm hư hỏng đội ngũ cán bộ, đảng viên, làm tha hoá Đảng.

Giá trị của Tác phẩm trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay

Đạo đức cách mạng hình thành trong quá trình đấu tranh gìn giữ độc lập dân tộc; và kết tinh từ đạo đức truyền thống ngàn đời của dân tộc kết hợp biện chứng với những phẩm chất cao đẹp trong quá trình đấu tranh chống lại các thế lực ngoại bang và là hiện thân của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, là đạo đức là văn minh với những đặc trưng riêng có của cách mạng Việt Nam.

Trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế thị trường với định hướng xã hội chủ nghĩa đã và đang làm thay da đổi thịt bộ mặt đất nước, từng bước đưa đất nước hướng tới mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Tuy nhiên, mặt trái của kinh tế thị trường với những tác động tiêu cực đến từng cán bộ, đảng viên đã và đang làm xói mòn những giá trị của đạo đức cách mạng. Có người hôm trước khi chưa được thăng quan, tiến chức, chưa tiếp cận những giá trị vật chất phù hoa thì còn là cán bộ tốt, nhưng ngay hôm sau khi được bổ nhiệm và bị đồng tiền chi phối thì lập tức thoái hoá, biến chất trở thành con người khác, muốn làm quan cách mạng, quay lưng với những giá trị cách mạng. Cũng từ đó, nói và làm sai quan điểm đường lối của Đảng, bị giá trị của vật chất, đồng tiền chi phối, lung lạc trở thành nô lệ của đồng tiền, nô lệ của các thế lực đại diện cho mặt trái của kinh tế thị trường, không đủ bản lĩnh chính trị để vượt qua các cám dỗ và sa ngã.

Sự xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức cách mạng, chìm đắm trong chủ nghĩa cá nhân, thiếu tu dưỡng, rèn luyện là nguyên nhân chính dẫn đến những hậu quả đáng phê phán. Những hiện tượng này rất đáng lo ngại trong công tác xây dựng Đảng hiện nay, do đó phải liên tục tuyên truyền và phát động việc nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân để làm lành mạnh hoá đội ngũ, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, trường tồn.

Xét một cách toàn diện, những giá trị cơ bản của người chiến sỹ cách mạng trong đó có đạo đức cách mạng đã được tôi luyện và vững vàng trưởng thành trong chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những giá trị ấy đã thể hiện được tính ưu việt và chứng tỏ đủ sức mạnh để lãnh đạo đất nước đi tới hết thắng lợi này đến thắng lợi khác, chiến thắng cả những đế quốc đầu sỏ quốc tế trước đây, vượt qua bao gian nan, thử thách để đất nước có cơ đồ và tiềm lực như hôm nay như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Những thành tựu đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta”[2].

Người có đạo đức cách mạng thì khi gặp thuận lợi và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần, khiêm tốn, “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”; lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không kèn cựa về mặt hưởng thụ; không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo, không hủ hoá. Đạo đức cách mạng là vô luận trong hoàn cảnh nào, người đảng viên cũng phải đặt lợi ích của Đảng lên trên hết. Nếu khi lợi ích của Đảng và lợi ích của cá nhân mâu thuẫn với nhau, thì lợi ích cá nhân phải tuyệt đối phục tùng lợi ích của Đảng. Toàn thể cán bộ, đảng viên khi được trang bị vũ khí là đạo đức cách mạng sẽ yên tâm, toàn tâm toàn ý cống hiến cho sự nghiệp vĩ đại của Đảng và đây là bức tường thành vô cùng chắc chắn bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa mà không kẻ thù nào có thể phá nổi. Cũng chính từ những thành quả đạt được, từng cán bộ, đảng viên sẽ cùng được thụ hưởng các giá trị vật chất, tinh thần với tâm thế của người chiến thắng khi đã vượt qua được chính mình trước những cám dỗ vật chất.

Tuy nhiên trong thực tế, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên thoát ly các mục đích chung, vun vén cá nhân, suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống. Chủ nghĩa cá nhân nảy mầm trong những con người thoái hoá biến chất này và đi kèm với nó là những phẩm chất xấu xí như tham lam, kiêu căng tự phụ, ích kỷ, tham nhũng..., nhân cách con người từng bước bị suy đồi, xuống cấp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi chủ nghĩa cá nhân là “địch nội xâm”, một trong những nguy cơ de dọa sự tồn vong của Đảng. “Địch bên ngoài không đáng sợ. Địch bên trong đáng sợ hơn, vì nó phá hoại từ trong phá ra”. Do vậy, điều quan trọng là đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân. Người chỉ rõ, chủ nghĩa cá nhân là một thứ rất gian giảo, xảo quyệt, khéo dỗ dành ta đi xuống dốc, vì thế càng nguy hiểm. Chủ nghĩa cá nhân trái ngược với đạo đức cách mạng, nó chờ dịp để phát triển, che lấp đạo đức cách mạng. Vì vậy, vô luận trong hoàn cảnh nào cũng phải quyết tâm đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân. Người kết luận: “Chủ nghĩa cá nhân là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội. Người cách mạng phải tiêu diệt nó”.

Đảng viên là người thay mặt Đảng đại biểu cho lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Vì vậy, lợi ích của người đảng viên phải ở trong chứ không thể ở ngoài lợi ích của Đảng, của giai cấp, thắng lợi và thành công của Đảng cũng là thắng lợi và thành công của đảng viên và ngược lại.

Nâng cao đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân là việc làm cần thiết và thường xuyên của công tác xây dựng Đảng, đồng thời cũng là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân. Do vậy, người cách mạng phải không ngừng tu dưỡng đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, phải coi đó là một việc làm thường xuyên giống như việc phải rửa mặt sạch sẽ hằng ngày. Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân bằng nhiều biện pháp đảm bảo tính phổ quát, thực chất, thực tiễn để cán bộ, đảng viên thực sự xứng đáng là những chiến sĩ cách mạng.

Đối với hệ thống tổ chức đảng, trước hết là các cơ quan, tổ chức trực tiếp đảm trách công tác xây dựng Đảng và cấp ủy các cấp, việc nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân là yêu cầu bắt buộc để tăng cường giáo dục toàn Đảng về lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, về đường lối, chính sách của Đảng, về nhiệm vụ và đạo đức của người đảng viên. Phải thực hành tự phê bình và phê bình nghiêm chỉnh trong Đảng; phải hoan nghênh và khuyến khích quần chúng nhân dân thật thà phê bình cán bộ, đảng viên; phải giữ nghiêm chế độ sinh hoạt của chi bộ. Kỷ luật của Đảng phải nghiêm minh; công tác kiểm tra của Đảng phải chặt chẽ, kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các sai phạm từ xa, từ sớm.

Đối với mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những cán bộ, đảng viên giữ cương vị chủ chốt, nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân yêu cầu phải đặt lợi ích của cách mạng, của Đảng, của nhân dân lên trên hết và trước hết. Phải kiên quyết quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng; bồi dưỡng tư tưởng tập thể, tinh thần đoàn kết, tính tổ chức và tính kỷ luật. Mỗi cán bộ, đảng viên phải đi sâu đi sát thực tế, gần gũi quần chúng, thật sự tôn trọng và phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân; cố gắng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ hiểu biết để làm tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Trong những năm qua, Đảng ta đã rất sâu sát đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong đó nổi lên là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên. Hội nghị toàn quốc về xây dựng Đảng (tháng 12/2021) tổng kết công tác xây dựng đảng, cho thấy việc cần thiết của việc tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trên phạm vi toàn quốc về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống biểu hiện “tự diễn biến, tự chuyển hóa”. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, xuất phát từ sự nhận thức về mức độ nghiêm trọng của tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, Đảng đã nhấn mạnh thêm một nội dung trong công tác xây dựng Đảng là xây dựng Đảng về đạo đức “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”[3]. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng; nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên, chống chủ nghĩa cá nhân, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, chống những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là điều rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Nhận thức rõ, một khi chủ nghĩa cá nhân có điều kiện thuận lợi để tồn tại và phát triển sẽ là mối nguy hại vô cùng to lớn cho Đảng và dân tộc, làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng, gây trở ngại lớn đến sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Do vậy, trên cơ sở nhận thức sâu sắc và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề này, chủ động đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên hiện nay là việc làm cần thiết, thường xuyên và là lương tâm, trách nhiệm của những người cộng sản chân chính.

Để thực hiện có hiệu quả và thực chất Nghị quyết Đại hội Đảng XIII; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; một trong những vấn đề mang tính căn cốt là phải xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, luôn đặt lợi ích của Đảng lên trên hết, vì mục tiêu chủ nghĩa xã hội, vì lý tưởng cộng sản. Với những giá trị to lớn cả về lý luận và thực tiễn, tư tưởng Hồ Chí Minh về "nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân" là tác phẩm có ý nghĩa và giá trị lớn trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng của Đảng ta hiện nay.

Mạnh Tiến

[1]  Về tác phẩm "nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân" – NXB Chính trị Quốc Gia – Sự thật, Hà Nội – 2012, tr 8.

[2]https://daihoi13.dangcongsan.vn/multimedia/bai-5-khat-vong-hung-cuong-va-hien-thuc-hoa-o-viet-nam-6720.

[3] Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQG, tr.190, HN, 2021.