Những cách làm hay, sáng tạo, giải quyết vụ việc khó trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát
Huyện Phú Thiện nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Gia Lai, có diện tích tự nhiên 50.516 ha, gồm 10 xã, thị trấn, dân số 81.823 người (dân tộc thiểu số chiếm 52,18%). Đảng bộ huyện hiện có 39 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với 2.950 đảng viên. Ngay sau Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025, Huyện ủy Phú Thiện kịp thời phổ biến, quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản của Đảng liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng đến cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn Đảng bộ; đồng thời, xây dựng, ban hành, sửa đổi, bổ sung các văn bản thuộc thẩm quyền để lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát có hiệu quả. UBKT các cấp đã chủ động tham mưu cấp uỷ, xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm có trọng tâm, trọng điểm, sát với tình hình thực tế nhiệm vụ chính trị của địa phương, mở rộng nhiều lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh sai phạm, trên cơ sở đó, triển khai thực hiện đảm bảo kế hoạch, có chất lượng, hiệu quả.
Kết quả, từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 đến nay, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đã kiểm tra 228 tổ chức đảng, 610 đảng viên; giám sát 98 tổ chức đảng, 264 đảng viên; kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 01 tổ chức đảng, 01 đảng viên là cấp ủy viên cùng cấp; giải quyết 01 đơn tố cáo đối với tổ chức đảng. UBKT các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 04 tổ chức đảng, 22 đảng viên, kết luận có 01 tổ chức đảng, 13 đảng viên vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật; kiểm tra 116 tổ chức đảng thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng; kiểm tra 98 tổ chức đảng trong việc thu, chi ngân sách và thu, nộp, sử dụng đảng phí đối với 18 tổ chức đảng; giám sát 53 tổ chức đảng, 146 đảng viên; giải quyết 07 đơn tố cáo đảng viên, kết luận vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 04 đơn với 5 đảng viên.
Nổi bật, qua thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng ở Đảng bộ huyện Phú Thiện, thời gian qua đã xuất hiện nhiều cách làm hay, phương pháp sáng tạo, giải quyết vụ việc khó mang lại hiệu quả, giúp giữ vững kỷ luật, kỷ cương của Đảng, tạo sự đoàn kết thống nhất nội bộ, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh, ổn định tình hình, củng cố niềm tin đối với nhân dân. Điển hình như vụ việc: Kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đảng viên là cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý đối với đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã vi phạm việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. UBND huyện đã chỉ đạo thanh tra đột xuất và kết luận có vi phạm nhưng chưa đến mức phải kỷ luật, chỉ kiểm điểm, rút kinh nghiệm đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao. Tuy nhiên, sau đó có rất nhiều đơn tố cáo giấu tên đối với đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao được gửi đến nhiều cơ quan, đơn vị, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn huyện, đặc biệt tại địa bàn xã Ia Hiao. Qua nắm tình hình, khảo sát đơn, UBKT Huyện ủy quyết định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao. Kết luận, đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao có vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật; qua xem xét tính chất, mức độ, tác hại và nguyên nhân vi phạm, UBKT Huyện ủy xác định thi hành kỷ luật chỉ đến mức khiển trách, với hình thức này, UBKT Huyện ủy nhận định tại Đảng ủy xã và cán bộ, công chức ở xã Ia Hiao sẽ có người không đồng tình vì hình thức kỷ luật thấp, tiếp tục làm đơn tố cáo lên cấp trên, thậm chí còn tố cáo cả UBKT Huyện ủy.
Trước tình hình đó, UBKT Huyện ủy đã thực hiện 02 bước mà “không có trong quy trình” kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, quy trình xem xét, thi hành kỷ luật: (1) Đồng chí Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy đã chủ động xin ý kiến Ban Thường vụ Huyện ủy để thống nhất sau khi xem xét, thi hành kỷ luật sẽ tiến hành điều động đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao sang vị trí công tác khác, ở địa phương khác và Ban Thường vụ Huyện ủy thống nhất trước khi xem xét, thi hành kỷ luật đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao. (2) Để kết quả bỏ phiếu kỷ luật từ dưới lên có sự thống nhất cao, đồng chí Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy cùng tập thể Tổ kiểm tra đã chủ động, tổ chức đối thoại với toàn thể hệ thống chính trị xã và cán bộ, công chức xã Ia Hiao để trao đổi thẳng thắn, phân tích rõ đúng, sai, đối chiếu đầy đủ các quy định, nhất là nguyên nhân của vi phạm và hậu quả để lại. Tại buổi đối thoại, đã trao đổi thẳng thắn, nhiều lượt cán bộ, công chức tham gia ý kiến, trong đó có ý kiến bảo vệ đồng chí Chủ tịch UBND xã, có ý kiến trình bày những bức xúc trong thời gian mà đồng chí Chủ tịch UBND xã công tác tại xã. Sau khi ghi nhận các ý kiến trên, UBKT Huyện ủy và Tổ kiểm tra đã phân tích, diễn giải và được sự đồng tình ủng hộ của hệ thống chính trị và cán bộ, công chức xã, trong đó có nêu rõ việc kiến nghị thực hiện công tác cán bộ sau kỷ luật.
Nhận thức được những sai phạm của bản thân, đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao tự nhận hình thức kỷ luật và tự viết đơn xin từ chức trước khi có quyết định thi hành kỷ luật. Sau đó, Tổ kiểm tra tiến hành quy trình xem xét, thi hành kỷ luật đã được sự thống nhất cao, đặc biệt là số phiếu tập trung đề nghị thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách. Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện Phú Thiện đã quyết định điều động cán bộ đối với đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Hiao đến nhận công tác tại địa phương khác và bầu, giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND xã; hiện đồng chí đang thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Qua kiểm tra, thi hành kỷ luật Chủ tịch UBND xã Ia Hiao nội bộ Đảng bộ xã đã đoàn kết thống nhất và lãnh đạo, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương. Thông qua vụ việc, UBKT Huyện uỷ đã kịp thời đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả đối với công tác cán bộ trên địa bàn huyện, đặc biệt là những trường hợp có khuyết điểm, vi phạm, uy tín giảm sút, có mâu thuẫn, biểu hiện mất đoàn kết nội bộ đến mức phải thi hành kỷ luật kiên quyết xử lý nghiêm để giữ vững kỷ luật, kỷ cương của Đảng; điều động, sắp xếp công tác ở đơn vị khác để cán bộ thực hiện tốt công việc được giao.
Đối với việc thực hiện nhiệm vụ khó do Thường trực Huyện ủy giao, để xử lý dứt điểm vụ việc kéo dài nhiều năm, UBKT Huyện ủy Phú Thiện đã có phương pháp thẩm tra, xác minh kỹ, làm rõ, kiến nghị phù hợp với cấp thẩm quyền chỉ đạo, xử lý hiệu quả. Đơn cử, vụ việc được Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo quyết liệt từ năm 2019 nhưng đến năm 2023 vẫn chưa dứt điểm; do đó, đã chỉ đạo UBKT Huyện ủy xác minh, làm rõ trách nhiệm, nguyên nhân xử lý vụ việc giải quyết Khế ước hợp đồng về việc giao đất tại điểm lẻ Trường Tiểu học Phan Chu Trinh cũ, thôn Tân Điệp 1, xã Ia Ake chậm trễ. Qua làm việc với các cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan để xác minh, làm rõ, UBKT Huyện ủy đã chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm, sai phạm và nguyên nhân đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan dẫn đến vụ việc kéo dài. Đặc biệt là đã làm rõ được sự chỉ đạo chưa thống nhất của UBND huyện, việc tham mưu đề xuất xử lý của phòng, ban cấp huyện có nội dung không đúng, xử lý của xã Ia Ake lúng túng, không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền theo quy định. Vì thế, UBKT Huyện ủy đã kiến nghị Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo UBND huyện và Đảng ủy xã Ia Ake bằng những biện pháp cụ thể để xử lý dứt điểm vụ việc và kiểm điểm rõ trách nhiệm của các phòng, ban của huyện và xã Ia Ake. Điều ghi nhận là, do bản chất của việc kéo dài trong giải quyết tranh chấp Khế ước hợp đồng được UBKT Huyện ủy làm rõ và có những kiến nghị phù hợp nên UBND huyện và Ban Thường vụ Đảng ủy xã Ia Ake đã và đang triển khai thực hiện rất nghiêm túc và sẽ sớm kết thúc sự việc theo quy định của pháp luật. Qua vụ việc đã nâng cao được uy tín của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và giúp Ban Thường vụ Huyện ủy tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài tại địa bàn.
Từ thực tế công tác kiểm tra, giám sát, UBKT Huyện ủy nhận thấy, các tổ chức cơ sở đảng còn lúng túng khi soạn thảo các văn bản, hồ sơ lưu trữ chưa đảm bảo (mỗi địa phương, đơn vị làm một kiểu, không thống nhất theo mẫu chung), nhất là các chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở (chi bộ thôn, làng, tổ dân phố rất khó khăn khi thực hiện theo quy trình). Do đó, dựa trên các văn bản của Trung ương, Tỉnh ủy, UBKT Huyện ủy đã nghiên cứu xây dựng và ban hành 111 biểu mẫu áp dụng cho 03 loại hình tổ chức đảng trong công tác kiểm tra, giám sát. Cụ thể: Áp dụng cho đảng ủy, ban thường vụ đảng ủy có 39 biểu mẫu; cho các chi bộ trực thuộc Huyện ủy và đảng ủy cơ sở có 31 biểu mẫu; cho UBKT đảng ủy cơ sở 41 biểu mẫu. Mục đích ban hành văn bản mẫu là để các tổ chức đảng thực hiện đúng theo quy trình, quy định của 01 cuộc kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng; đảm bảo tính khoa học, thống nhất, đồng bộ dễ thực hiện; lưu trữ hồ sơ logic, chặt chẽ, thuận tiện cho công tác kiểm tra, giám sát. Sau khi các biểu mẫu được ban hành, áp dụng cho cấp cơ sở thực hiện; đến nay công tác kiểm tra, giám sát trên địa bàn huyện đã đi vào nền nếp, có sự chuyển biến rõ rệt, chất lượng, hiệu quả ngày được nâng lên, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, qua thực tiễn hoạt động công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, UBKT Huyện uỷ Phú Thiện đã kiến nghị, đề xuất một số giải pháp trên nhiều lĩnh vực để thực hiện có chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hơn. Đối với công tác quy hoạch, qua kiểm tra đối với Chi bộ Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện, kiến nghị Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo UBND huyện yêu cầu các cơ quan chuyên môn tham mưu điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết bờ đông sông Ia Sol (mặt đường Đ72) và bố trí kinh phí để cắm mốc chi tiết theo quy hoạch (trước mắt là đường Đ72) để phục vụ việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nhân dân. Đây là vấn đề cử tri rất bức xúc trong những năm qua.
Về công tác quản lý đất đai - đây là lĩnh vực phức tạp, được dư luận và nhân dân rất quan tâm, vì thế, qua kiểm tra, giám sát đã chú trọng làm rõ và có những đề xuất, kiến nghị với Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo các ngành có liên quan sớm có giải pháp để giải quyết số giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn tồn đọng tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện (5.574 giấy). Nếu không giải quyết được sẽ gây thiệt hại cho Nhà nước và nhân dân, vì Nhà nước không thu được lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính; nhân dân không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để đăng ký thế chấp vay vốn làm ăn và các quyền lợi khác, như xin cấp phép xây dựng, mua bán, chuyển nhượng, cho tặng…
Hằng năm, trong chương trình kiểm tra, giám sát của Ban Thường vụ Huyện ủy và UBKT Huyện ủy đều xác định nội dung và tiến hành kiểm tra, giám sát lĩnh vực tài chính, ngân sách; qua đó, kiến nghị tổ chức đảng có thẩm quyền chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kinh phí, bổ sung chứng từ đảm bảo, đầy đủ theo quy định; các tổ chức đảng thường xuyên theo dõi, kiểm soát chặt chẽ các nguồn kinh phí, sử dụng đúng mục đích, nội dung, tiêu chuẩn, chế độ, định mức; các chứng từ thu, chi phải đảm bảo đầy đủ, đúng quy định.
Trong công tác quản lý tài nguyên - môi trường, qua kiểm tra Chi bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, kiến nghị Ban Thường vụ Huyện ủy: Chỉ đạo UBND huyện đề xuất cấp có thẩm quyền cấp kinh phí mua các thiết bị kỹ thuật (máy đo độ ồn, bụi…) phục vụ công tác chuyên môn của Phòng Tài nguyên và Môi trường để đảm bảo công tác quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm lĩnh vực môi trường. Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp khai thác mỏ khoáng sản trên địa bàn huyện lưu trữ, kết nối thông tin dữ liệu camera với cơ quan quản lý nhà nước để thuận tiện trong việc theo dõi, giám sát các hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn đúng quy định; tiếp tục có biện pháp, làm việc với các ngành chức năng để sớm có kinh phí mua thêm xe vận chuyển rác nhằm đảm bảo việc thu gom rác kịp thời, đáp ứng được nhu cầu của người dân trên địa bàn huyện./.
Phạm Văn Phương
Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy Phú Thiện