Tăng cường tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng

Tuyên truyền để thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát có vai trò rất quan trọng đối với công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nói riêng. Ngày 03/3/2009 Ban Bí thư ban hành Thông báo kết luận số 226-TB/TW về tăng cường tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Thời gian qua, cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp đã đẩy mạnh,  công tác tuyên truyền, tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên trong công tác kiểm tra, giám sát và trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

UBKT Tỉnh ủy Hà Tĩnh tổ chức Hội thi cán bộ kiểm tra cơ sở giỏi năm 2018 - Một hình thức tuyên truyền, phổ biến hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Thực hiện Thông báo kết luận số 226-TB/TW, UBKT Trung ương đã quyết định thành lập Ban Tuyên truyền, do đồng chí Phó Chủ nhiệm Thường trực làm Trưởng ban; UBKT các tỉnh ủy, thành ủy thành lập Tổ Tuyên truyền. Hoạt động tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bước vào giai đoạn mới, được quan tâm, chú ý hơn với các hình thức tuyên truyền tương đối đa dạng, cụ thể:

Một là, cấp ủy, UBKT các cấp đã ban hành quy chế phát ngôn, cử thành viên UBKT làm người phát ngôn, quy chế cung cấp thông tin về hoạt động kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, nhất là kết luận các kỳ họp của UBKT.

Hai là, Ngành Kiểm tra chú trọng giảng dạy, bồi dưỡng kiến thức về công tác kiểm tra, giám sát nhằm trang bị kiến thức cơ bản về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu và tiêu chuẩn hóa ngạch kiểm tra; trong 3 năm (2017 - 2019), UBKT Trung ương đã mở 13 lớp bồi dưỡng cho gần 1.800 học viên. UBKT các tỉnh, thành ủy và đảng ủy trực thuộc đã mở các hội thi kiểm tra giỏi, qua đó vừa có tác dụng bồi dưỡng nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát cho cán bộ kiểm tra, vừa có tác dụng tuyên truyền, phổ biến hiệu quả đến cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.

Ba là, từ năm 2011 đến nay, UBKT Trung ương đã chủ trì nghiên cứu gần 50 đề tài, đề án cấp bộ, trong đó có hai đề tài khoa học độc lập cấp Nhà nước. Nhiều đề tài nghiên cứu khoa học về công tác kiểm tra, giám sát được biên tập thành sách chuyên khảo, phát hành trên toàn quốc. Việc làm này góp phần quan trọng vào công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên; nâng cao trình độ, kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ kiểm tra.

Bốn là, thông qua việc ký kết các chương trình phối hợp giữa UBKT các cấp với một số cơ quan về công tác tuyên truyền, không những nâng cao chất lượng hoạt động mà còn là kênh tuyên truyền thiết thực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Từ Đại hội X đến nay, Ban Bí thư đã ban hành 24 Quy chế phối hợp giữa UBKT Trung ương với các tổ chức đảng ở Trung ương. Ban thường vụ cấp ủy các cấp 67/67 tỉnh, thành ủy và tương đương đều ban hành quy chế phối hợp giữa UBKT cấp mình với các tổ chức đảng có liên quan tạo cơ sở pháp lý, đồng thời tích cực chỉ đạo thực hiện, phát huy được vai trò, trách nhiệm của các tổ chức đảng trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.

Năm là, các cơ quan báo chí, truyền thông có mối quan hệ khăng khít, hỗ trợ tốt cho công tác kiểm tra, giám sát. UBKT Trung ương xác định báo chí là một kênh thông tin quan trọng trong công tác kiểm tra, giám sát nói chung và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm nói riêng. Thông báo kết luận các kỳ họp của UBKT Trung ương và các hoạt động kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng ngày càng được chú trọng, thường xuyên. Việc công khai kết quả kiểm tra, giám sát không những góp phần tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, mà còn ngăn chặn, phòng ngừa sai phạm, đồng thời để đảng viên, nhân dân giám sát hoạt động kiểm tra, giám sát của Đảng.

Qua các hoạt động tuyên truyền, nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng, trước hết là người đứng đầu cấp ủy về vị trí, vai trò, ý nghĩa và tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát được nâng lên; uy tín của Đảng được củng cố, được đông đảo đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ; nhu cầu thông tin thường xuyên, kịp thời, đầy đủ hơn về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng đã dần trở thành nhu cầu của xã hội; góp phần khắc phục kịp thời một số hạn chế, yếu kém, từng bước kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tình trạng tham nhũng, “lợi ích nhóm”, “tư duy nhiệm kỳ”, tha hóa quyền lực trong một bộ phận cán bộ, đảng viên. Đồng thời, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, xây dựng hệ thống chính trị liêm chính, hành động, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát còn bộc lộ một số tồn tại, đó là:

Hoạt động tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát của Đảng còn chưa nền nếp, chưa cập nhật kịp thời thực tiễn, chưa chủ động. Ban (Tổ) tuyên truyền về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng được thành lập nhưng hoạt động chưa thường xuyên và hiệu quả. Việc phát hiện nhân tố điển hình trong hoạt động tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát để tuyên dương, khen thưởng, nhân rộng còn chưa nhiều. Các hoạt động thông tin ở cơ sở, hoạt động văn hoá, văn nghệ chưa thực sự trở thành “kênh” tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Một số cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT không muốn, hoặc ngại cung cấp thông tin về hoạt động kiểm tra, giám sát, kết quả xử lý sau kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng. Số lượng các ấn phẩm về công tác kiểm tra, giám sát còn ít, phần lớn các ấn phẩm phát hành nội bộ nên không đến tay các tầng lớp nhân dân. Do vậy,  nhân dân có kiến thức về công tác kiểm tra, giám sát còn hạn chế, ảnh hưởng đến việc giám sát của người dân đối với lĩnh vực này.

Nguyên nhân chủ yếu của tồn tại trên là: Một số cấp ủy, tổ chức đảng, bí thư cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị nhận thức chưa đúng, chưa đầy đủ về vị trí, vai trò, ý nghĩa, tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, chưa thực sự quan tâm, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tuyên truyền, phổ biến công tác này. Các thành viên trong Ban (Tổ) tuyên truyền về công tác kiểm tra, giám sát cơ bản không được đào tạo, tập huấn nên kỹ năng tuyên truyền còn hạn chế. Phương pháp tuyên truyền của Đảng cơ bản vẫn một chiều, còn biểu hiện chủ quan, hình thức, ít đối thoại, tranh luận, thảo luận dân chủ. Chưa có cơ chế phối hợp và cung cấp thông tin giữa cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp với cơ quan tuyên truyền, báo chí. Hoạt động kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng có nhiều thông tin mật, chưa được giải mã làm khó cho việc đưa tin, viết bài. Lực lượng cán bộ làm công tác tuyên truyền mỏng, năng lực còn hạn chế, trình độ công nghệ thông tin còn chưa theo kịp sự phát triển của xã hội. Chưa xây dựng được đội ngũ cộng tác viên tuyên truyền về kiểm tra, giám sát. Không có kinh phí cho hoạt động tuyên truyền.

Cuộc cách mạng khoa học - công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin, tiếp tục phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển nhảy vọt trên nhiều lĩnh vực, tạo ra cả thời cơ và thách thức đối với mọi quốc gia. Xu thế truyền thông đa phương tiện, truyền thông hội tụ phát triển thông tin đa dịch vụ, thông tin có tính tương tác, cá nhân hóa thông tin,… tiếp tục làm thay đổi sâu sắc lối sống và các mối quan hệ xã hội. Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và xã hội truyền thông số đã và đang mang tới nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho công tác tuyên truyền về kiểm tra, giám sát của Đảng.

Trong thời đại hiện nay, người sử dụng mạng xã hội có thể tham gia mọi hoạt động trên mạng với sự trợ giúp của máy tính, điện thoại thông minh bất kỳ lúc nào. Điều này đã tạo áp lực cực kỳ lớn cho Đảng trong việc xử lý vấn đề nóng của xã hội. Ngoài ra, do tính độc lập, hiện đại và phức tạp của thông tin mạng khiến cho Đảng khó khăn trong việc định hướng dư luận, thông tin. Đối diện với những thông tin mạng gia tăng theo cấp số nhân, thì khả năng dự báo, phân tích và phán đoán một cách có hiệu quả “điểm nóng”, sử dụng các công cụ để định hướng dư luận của Đảng còn hạn chế, làm tăng thêm độ khó cho việc đưa ra những hồi đáp thích hợp. Mạng xã hội có thể dẫn đến tình trạng quần chúng sẽ không còn xem tổ chức đảng là kênh quan trọng để phản ánh thông tin, mà sẽ trực tiếp phản ánh thông qua mạng xã hội, từ đó làm ảnh hưởng đến chức năng, vị trí, vai trò của tổ chức đảng, giảm sức ảnh hưởng của Đảng đối với xã hội.

Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, Thông báo Kết luận của Bộ Chính trị số 156-TB/TW, ngày 01/10/2019 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X “về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng” cũng đã đặt ra yêu cầu: “Đẩy mạnh công tác truyền thông, phát hiện, biểu dương những nhân tố mới, cách làm hay, điển hình tốt, phát huy sự năng động, sáng tạo của tổ chức đảng, đảng viên. Công khai kết quả kiểm tra, giám sát và xử lý kỷ luật đối với tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng”.

Xuất phát từ vị trí, vai trò, thực tiễn công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và những yêu cầu, đòi hỏi của công tác xây dựng Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế, cần thiết phải tăng cường tuyên truyền, phổ biến lĩnh vực công tác này trong Đảng và trong xã hội. Để thực hiện được nhiệm vụ đó, cần tập trung vào một số giải pháp sau:

Thứ nhất, kiên trì làm thay đổi nhận thức của cấp uỷ, tổ chức đảng, bí thư cấp uỷ, người đứng đầu cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác kiểm tra, giám sát nói chung và hoạt động tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nói riêng. Giải pháp cho vấn đề này, cần ban hành quy định chế độ cập nhật kiến thức, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cấp uỷ viên các cấp, nhất là bí thư, phó bí thư. Sau mỗi kỳ đại hội Đảng các cấp, lãnh đạo tổ chức đảng phải tham gia các lớp tập huấn về công tác kiểm tra, giám sát. 

Thứ hai, củng cố, kiện toàn Ban (Tổ) Tuyên truyền theo hướng hoạt động chuyên sâu hơn và xây dựng đội ngũ cộng tác viên tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát. Tổ chức tập huấn về phương pháp, kỹ năng tuyên truyền cho các thành viên Ban Tuyên truyền; kiến thức về nghiệp vụ kiểm tra, giám sát cho đội ngũ cộng tác viên.

Thứ ba, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng trên các phương tiện thông tin đại chúng; nội dung các quy định mới của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát cần đăng đầy đủ và công khai trên báo chí để tất cả mọi người dân, cán bộ, đảng viên được tiếp cận một cách dễ dàng, hệ thống. Ngoài đưa tin, viết bài về kết luận các kỳ họp, các vụ việc đã được kết luận, cần chú trọng nhân rộng các nhân tố điển hình, kinh nghiệm hay.

Thứ tư, tuyên truyền công tác kiểm tra, giám sát của Đảng cần nghiên cứu cơ chế kết nối linh hoạt để cung cấp thông tin kịp thời cho mọi người tiếp cận. Sau mỗi kỳ họp của UBKT, cần tổ chức họp báo và công bố rộng rãi kết quả cuộc họp trên các phương tiện thông tin truyền thông, bảo đảm cung cấp thông tin trung thực và đúng định hướng cho các cơ quan tuyên truyền, cơ quan báo chí (thay cho hình thức gửi thông báo kết luận cho các đài, báo như hiện nay). Ngoài ra, UBKT Trung ương cần định kỳ hằng quý, hoặc 6 tháng cung cấp thông tin về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng cho Hội nghị báo cáo viên do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức.

Thứ năm, UBKT Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng và ban hành Quy chế phối hợp giữa UBKT các cấp với cơ quan tuyên truyền, cơ quan báo chí lớn trong thực hiện tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; phối hợp xây dựng chương trình, kế hoạch bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ các cơ quan tuyên truyền, cơ quan báo chí. UBKT Trung ương tham mưu Bộ Chính trị ban hành Quy định về giải mã thông tin "Mật" đối với công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng./.

Ngô Thị Thành An

(Vụ Nghiên cứu, Cơ quan UBKT Trung ương)