Bài học kinh nghiệm qua kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2020-2025

Bắc Giang là tỉnh trung du miền núi phía Bắc, có diện tích tự nhiên 3.895 km², gồm 08 huyện, 01 thành phố, 01 thị xã và 209 xã, phường, thị trấn; dân số hơn 1,9 triệu người. Đảng bộ tỉnh hiện có 14 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy; có 581 tổ chức cơ sở đảng và 4.343 tổ chức đảng trực thuộc đảng bộ cơ sở; với 89.455 đảng viên. Trong những năm qua, Bắc Giang đã nỗ lực trở thành tỉnh phát triển khá toàn diện, có những phát triển mang tính đột phá với nhiều chỉ tiêu quan trọng nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh theo hướng công nghiệp hóa; hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị và xây dựng nông thôn mới có nhiều khởi sắc; lĩnh vực văn hoá, xã hội có nhiều tiến bộ; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được cải thiện rõ nét; quốc phòng, an ninh được giữ vững; vị thế của tỉnh ngày càng được khẳng định, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của cả nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện một số nhiệm vụ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang vẫn còn có những vi phạm, khuyết điểm, một số cán bộ, đảng viên thiếu trách nhiệm suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, cơ hội cục bộ, tham nhũng tiêu cực, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến các dự án do Công ty Cổ phần phát triển xây dựng và Thương mại Thuận An (gọi tắt là Công ty Thuận An) thực hiện trên địa bàn tỉnh.

Thực hiện nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu  cực, UBKT Trung ương đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với BTV Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2020-2025 trong việc ban hành và thực hiện Quy chế làm việc của Tỉnh ủy; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện một số dự án đầu tư công trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, trong đó: Dự án xây dựng cầu Đồng Việt và đường dẫn lên cầu, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang (Dự án cầu Đồng Việt); Dự án Nâng cấp, mở rộng đường gom bên trái tuyến QL1 đoạn từ nút giao QL31 đến nút giao Hùng Vương và cải tạo nút giao Hùng Vương, thành phố Bắc Giang tỉnh Bắc Giang (Dự án nút giao Hùng Vương).

Qua kiểm tra, UBKT Trung ương kết luận: BTV Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020-2025 đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định của Đảng, Quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát để Đảng đoàn HĐND tỉnh, Ban cán sự đảng UBND tỉnh, UBND tỉnh, các cơ quan tham mưu của UBND tỉnh, nhất là Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh (Ban QLDA) có nhiều vi phạm trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện dự án, điển hình là: Tham mưu, ban hành Quy chế làm việc của Tỉnh ủy có nội dung trái thẩm quyền; quy định về thẩm quyền của Thường trực Tỉnh ủy liên quan đến đầu tư, dự án, trong đó không quy định cụ thể mức vốn đầu tư hoặc quy mô sử dụng đất, có nội dung trái thẩm quyền vi phạm quy định của Đảng. Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh (Ban QLDA) có nhiều vi phạm trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện dự án (vi phạm ở hầu hết các khâu từ chủ trương đến khâu chuẩn bị dự án, trình, phê duyệt và tổ chức thực hiện, làm trái quy định về đấu thầu…); để doanh nghiệp không đủ năng lực thông đồng, thao túng, can thiệp, tác động, chi phối Ban QLDA và nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ chủ chốt suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm quy định của Đảng, quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương, vi phạm pháp luật về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ; nhận hối lộ, tạo điều kiện trái pháp luật cho Công ty Thuận An và Liên danh trúng thầu, thực hiện Dự án cầu Đồng Việt thu lợi bất chính, nguy cơ thiệt hại lớn NSNN; một số cán bộ giữ cương vị lãnh đạo quản lý nhận tiền của doanh nghiệp, làm trái quy định, gây thiệt hại lớn NSNN phải khởi tố vụ án, khởi tố nhiều bị can.

UBKT Trung ương cũng đã kết luận người đứng đầu cấp ủy và một số đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy vi phạm quy định của Đảng, quy định những điều đảng viên không được làm, trách nhiệm nêu gương và quy định của phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; nhận quà trái quy định của doanh nghiệp, làm trái quy định của pháp luật bị xử lý hình sự.

BTV buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo để Đảng đoàn HĐND tỉnh vi phạm Quy chế làm việc, một số việc không họp bàn, tham mưu xin ý kiến BTV Tỉnh ủy trước khi tổ chức kỳ họp HĐND tỉnh; việc cụ thể hóa văn bản sau các kỳ họp không đầy đủ. Một số nội dung quan trọng chỉ xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy hoặc xin ý kiến về dự thảo nghị quyết sau khi họp, vi phạm Quy chế làm việc của Tỉnh ủy; để HĐND tỉnh ban hành ban hành một số văn bản có nội dung vi phạm… Ban cán sự đảng UBND tỉnh vi phạm Quy chế làm việc, quy định của Đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo, một số nội dung quan trọng không họp bàn trong Ban cán sự đảng; việc cụ thể hóa thành văn bản sau một số cuộc họp của Ban cán sự đảng không đầy đủ…

Liên quan đến vi phạm, khuyết điểm của BTV Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2020-2025 còn có vi phạm, khuyết điểm và trách nhiệm của BTV Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng đoàn HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021, 2021-2026, Ban cán sự đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021, 2021-2026, BTV, đảng ủy các sở, ngành và địa phương có liên quan trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện.

Căn cứ tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân vi phạm và kết quả xem xét, đề nghị thi hành kỷ luật; căn cứ Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm; áp dụng các tình tiết giảm nhẹ theo quy định; UBKT Trung ương đã đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật Cảnh cáo BTV Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2020-2025; quyết định thi hành kỷ luật Cảnh cáo đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026, 03 đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy nhiệm  2020-2025 và 01 đồng chí Ủy viên BTV Huyện ủy Yên Dũng nhiệm 2020-2025 (nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Giám đốc Ban QLDA tỉnh); Khiển trách đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021, Đảng đoàn HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 và 04 đồng chí nguyên là Ủy viên BTV Tỉnh ủy nhiệm 2015-2020, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và Ủy viên Đảng đoàn HĐND tỉnh; yêu cầu kiểm điểm, rút kinh nghiệm, kiểm điểm, xem xét trách nhiệm, xử lý vi phạm đối với các tổ chức đảng và đảng viên vi phạm.

Thực hiện kết luận của UBKT Trung ương, BTV Tỉnh ủy đã nghiêm túc, khẩn trương, tập trung cao trong việc xây dựng, ban hành và lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Kế hoạch thực hiện khắc phục; đồng thời, yêu cầu các tổ chức đảng, cá nhân có liên quan xây dựng kế hoạch và thực hiện nghiêm túc việc khắc phục kịp thời các vi phạm, khuyết điểm đã được chỉ ra qua kiểm tra; rà soát khắc phục các vi phạm, khuyết điểm và hậu quả đã được chỉ ra tại các dự án, gói thầu. Đến nay, các nội dung theo yêu cầu của UBKT Trung ương đã được thực hiện nghiêm túc và cơ bản hoàn thành bảo đảm tiến độ đề ra. Đồng thời, BTV Tỉnh ủy đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền, triển khai tập huấn, bồi dưỡng các văn bản của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến cán bộ, đảng viên nhằm nâng cao nhận thức, phòng ngừa và không xảy ra vi phạm, khuyết điểm tương tự trong công tác tham mưu góp phần thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra, chuẩn bị tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX nhiệm kỳ 2025-2030.

Những vi phạm của BTV Tỉnh ủy Bắc Giang nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã để lại hậu quả nghiêm trọng, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều tổ chức đảng, đảng viên bị thi hành kỷ luật. Để khắc phục tình trạng trên các cấp ủy, tổ chức đảng phải coi đây là bài học chung cần rút ra để quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện:

Một là, cấp ủy các cấp phải ban hành Quy chế làm việc bảo đảm kịp thời, đúng thẩm quyền, theo đúng quy định của Đảng, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương; tiến hành rà soát thường xuyên để kịp thời sửa đổi, bổ sung, cho phù hợp với tình hình thực tế.

Hai là, nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, tổ chức thực hiện nghiêm Quy chế làm việc; chấp hành đúng các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ.

Ba là, người đứng đầu cấp ủy, địa phương, đơn vị phải nêu gương trong công tác và sinh hoạt, thực hiện nhiệm vụ theo đúng thẩm quyền, không làm thay, không “lấn sân”; chân thành lắng nghe ý kiến tham gia, đề xuất của cơ quan chuyên môn và cán bộ tham mưu.

Bốn là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực như: Đầu tư, xây dựng, đấu thầu..., thực hiện các bước trong các dự án đầu tư công, chú trọng kiểm tra việc thực hiện các quy định về công tác đấu thầu; kịp thời nắm bắt thông tin, phát hiện các vi phạm, tiêu cực trong hoạt động đấu thầu để xem xét xử lý theo quy định để làm tốt công tác phòng ngừa, chủ động phát hiện sớm, nhắc nhở tổ chức đảng và đảng viên sửa chữa, khắc phục kịp thời.

Năm là, nâng cao chất lượng công tác tham mưu của các cơ quan quản lý nhà nước trong đề xuất, thẩm định phải bảo đảm theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước./.

Nguyễn Mạnh Tiến