Đảng bộ tỉnh Cà Mau vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng

Đoàn công tác của Thường trực Tỉnh ủy kiểm tra công tác xây dựng Đảng và khắc phục sau kết luận kiểm tra tại Đảng bộ xã Trần Thới, huyện Cái Nước.

Ghi nhớ lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra của Đảng năm 1964: “Cán bộ kiểm tra phải học tập và thấm nhuần đường lối, quan điểm của Đảng, phải luôn luôn chú ý nâng cao khả năng chuyên môn, phải cố gắng công tác, phải trau dồi đạo đức cách mạng… như thế thì mới làm tốt được công tác kiểm tra”¹, những năm qua cán bộ kiểm tra các cấp trong Đảng bộ tỉnh Cà Mau đã lên kế hoạch học tập cho riêng mình, tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; thường xuyên trao đổi, học tập kinh nghiệm của các đồng nghiệp công tác lâu năm trong Ngành; mạnh dạn báo cáo xin ý kiến, định hướng của UBKT cấp trên khi gặp khó khăn, vướng mắc hoặc còn nhiều ý kiến chưa thống nhất trong quá trình kiểm tra, giám sát. Đồng thời, qua từng vụ việc kiểm tra, giám sát, cán bộ kiểm tra tự soi, tự sửa, đúc kết kinh nghiệm để hoàn thiện bản thân, trau dồi kinh nghiệm công tác.

Ngoài ra, xuất phát từ thực trạng một số cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy nhận thức về công tác kiểm tra, giám sát chưa đầy đủ, chưa quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo UBKT; năng lực, trình độ nghiệp vụ của một số cán bộ UBKT còn hạn chế, nhất là cấp cơ sở, cán bộ kiểm tra đều kiêm nhiệm đã ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ và sau Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, khoảng 40% thành viên UBKT các cấp trong tỉnh được bổ sung, thay đổi, chưa được bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ kiểm tra, giám sát của Đảng, UBKT Tỉnh ủy Cà Mau đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp nhằm từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp trong tỉnh có bản lĩnh chính trị, nắm vững chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, quy trình nghiệp vụ, tâm huyết, trách nhiệm, tận tụy với nghề và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, cụ thể: UBKT Tỉnh ủy biên tập Bộ tài liệu nghiệp vụ kiểm tra, giám sát gửi đến UBKT cấp huyện và cơ sở triển khai cho cán bộ, công chức kiểm tra làm cẩm nang, tài liệu tham khảo, vận dụng; đồng thời phối hợp tổ chức 10 lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho hơn 1.400 cấp ủy viên, cán bộ kiểm tra các cấp trong tỉnh (UBKT Tỉnh ủy tổ chức 02 lớp, phối hợp các huyện ủy, thành ủy tổ chức 08 lớp); cử hơn 30 lượt cán bộ, công chức Ngành Kiểm tra Đảng của tỉnh tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra viên cao cấp, kiểm tra viên chính, kiểm tra viên và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ chức danh Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm... do UBKT Trung ương tổ chức.

UBKT Tỉnh ủy và UBKT một số huyện: Trần Văn Thời, Cái Nước, U Minh đã thành lập các Tổ công tác trực tiếp làm việc với cấp ủy, UBKT cơ sở nghe báo cáo tình hình, khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; trực tiếp xem hồ sơ vụ việc, sau đó đánh giá, trao đổi, hướng dẫn về trình tự, thủ tục, các bước thực hiện quy trình nghiệp vụ, cũng như chia sẻ kinh nghiệm thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra, giám sát. Qua các buổi làm việc giúp cán bộ làm công tác kiểm tra tại cơ sở nắm vững chuyên môn nghiệp vụ và vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của người đứng đầu cấp ủy cơ sở được quan tâm, đề cao.

Từ việc tổ chức học tập, vận dụng linh hoạt tư tưởng, quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp trong tỉnh đã có chuyển biến tích cực về trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ. Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025, UBKT Tỉnh ủy đã tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT cấp dưới thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định Điều lệ Đảng, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng nhằm củng cố, xây dựng, nâng cao vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị. Từ đó, cấp ủy, UBKT các cấp đã xây dựng chương trình, kế hoạch và tiến hành kiểm tra, giám sát đồng bộ, toàn diện, tập trung vào các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định quan trọng tác động đến việc phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, về trách nhiệm nêu gương và những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên, nhân dân quan tâm… qua đó đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, cấp ủy các cấp kiểm tra đối với 1.041 tổ chức đảng và 1.983 đảng viên, giám sát chuyên đề 622 tổ chức đảng và 1.010 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 15 tổ chức đảng và 61 đảng viên; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng 362 tổ chức đảng; kiểm tra thu, chi tài chính đảng 32 tổ chức đảng; kiểm tra việc thu, nộp, quản lý và sử dụng đảng phí 303 tổ chức đảng; giám sát chuyên đề 408 tổ chức đảng và 498 đảng viên; giải quyết tố cáo 02 tổ chức đảng và 56 đảng viên... Qua kiểm tra, giám sát đã giúp các cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả hơn công tác xây dựng Đảng và thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị; giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết nội bộ; nhiều tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát đã cầu thị, nghiêm túc khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, vi phạm được chỉ ra; kỷ cương, kỷ luật trong Đảng được siết chặt, có tác dụng cảnh báo, cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa vi phạm và không ngừng củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng.

Thấm nhuần lời di huấn thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ kiểm tra: “Phải biết rõ sự sinh hoạt và cách làm việc của cán bộ và nhân dân ở địa phương ấy. Có như thế mới kịp thời thấy rõ những khuyết điểm và những khó khăn, để sửa đổi các khuyết điểm và tìm cách giúp đỡ để vượt qua mọi sự khó khăn”², trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, cán bộ kiểm tra đã thực hiện nghiêm túc các phương pháp cơ bản công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, phải đi tận nơi, xem tại chỗ, để biết rõ cán bộ, đảng viên tốt hay kém, biết rõ ưu, khuyết điểm của tổ chức, đó là dựa vào tổ chức đảng, phát huy tinh thần tự giác của tổ chức đảng và đảng viên, phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng và làm tốt công tác thẩm tra, xác minh. Đặc biệt, thấu hiểu tâm lý của công dân, đảng viên khi khiếu nại, tố cáo thường trong tâm trạng bức xúc và nếu qua trao đổi, giải thích, hướng dẫn mà không thỏa mãn theo yêu cầu cá nhân thì chính bản thân cán bộ kiểm tra có thể trở thành đối tượng bị tố cáo; do đó trong quá trình tiếp và làm việc với công dân, đảng viên, cán bộ kiểm tra luôn thể hiện thái độ ứng xử văn hóa, tôn trọng, lắng nghe, kết hợp giải thích, phân tích, thuyết phục trên cơ sở chứng cứ thu thập được, đảm bảo đúng nguyên tắc, quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước; không gây khó khăn, phiền hà, không tiết lộ họ, tên, địa chỉ, nơi công tác của người tố cáo... Từ đó, qua làm việc nhiều trường hợp công dân viết đơn thư khiếu nại, tố cáo nhận thức rõ bản chất sự việc đã tự nguyện rút đơn hoặc rút một số nội dung tố cáo.

Bên cạnh đó, cán bộ kiểm tra luôn phải đối mặt với nhiều áp lực, thử thách trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, bởi mỗi quyết định, kết luận của UBKT có thể tác động, ảnh hưởng đến sinh mệnh chính trị của đảng viên, đến danh dự, uy tín của tổ chức đảng, đảng viên và dư luận của xã hội; song chính việc học tập, vận dụng linh hoạt tư tưởng, quan điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh về văn hóa trong lao động và học tập, nhất là các lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ kiểm tra: “Muốn họ thành tâm sửa chữa, phải giải thích rõ ràng, làm cho họ tự trông thấy, tự nhận rõ sự sai lầm đó, làm cho họ vui lòng sửa đổi, chứ không phải bị cưỡng bức mà sửa đổi”³; “So đi sánh lại, phân tích rõ ràng là cách làm việc có khoa học”⁴ và “Kiểm tra phải dùng cách thức thật thà tự phê bình và phê bình, để tỏ rõ hết mọi khuyết điểm”⁵, cán bộ kiểm tra luôn đi sâu đi sát, nghiên cứu, đối chiếu kỹ lưỡng chứng cứ, tài liệu thu thập được, phân tích nguyên nhân chủ quan, khách quan và hậu quả của vi phạm... trước khi quyết định, kết luận vụ việc. Đơn cử có nhiều vụ việc liên quan đến nhiều ngành, khối lượng hồ sơ, tài liệu rất lớn, để tham mưu UBKT kết luận được kịp thời, chính xác, khách quan, giúp tổ chức đảng và đảng viên nhận thức được khuyết điểm, vi phạm để sửa chữa, nhiều cán bộ kiểm tra phải dành rất nhiều thời gian, kể cả ngày thứ bảy, chủ nhật và ban đêm để nghiên cứu văn bản, đọc hồ sơ, tài liệu, các báo cáo giải trình của tổ chức đảng, đảng viên, xem xét nguyên nhân chủ quan, khách quan dẫn đến khuyết điểm, vi phạm… Một số vụ việc liên quan đến Công ty Việt Á, Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế AIC và các doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái AIC, trách nhiệm trong công tác quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh của Sở Tài nguyên và Môi trường; quản lý và sử dụng các nguồn quỹ ngoài ngân sách (Quỹ Cứu trợ, Quỹ Vì người nghèo và Quỹ Covid-19 của tỉnh)… đã được UBKT Tỉnh ủy kiểm tra, giám sát, kết luận, đã tạo được dư luận đồng thuận của xã hội. Tất cả những nỗ lực, cố gắng và sự “hy sinh” thầm lặng đó của cán bộ kiểm tra đã cho thấy UBKT các cấp trong tỉnh đã triển khai thực hiện, vận dụng nghiêm túc, hiệu quả “Văn hóa Hồ Chí Minh về học tập, lao động và làm việc” vào thực tiễn công tác của Ngành Kiểm tra Đảng.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ XVI xác định “... nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên; lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện toàn diện, có chất lượng nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực dễ xảy ra sai phạm, địa phương, đơn vị có nhiều vụ việc bức xúc, nổi cộm, dư luận xã hội quan tâm. Chủ động phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm; xử lý đúng trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra các sai phạm. Giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo cán bộ, đảng viên, đảm bảo kịp thời, công tâm, khách quan”. Để thực hiện hoàn thành tốt các nhiệm vụ, đòi hỏi UBKT các cấp trong tỉnh phải cố gắng, nỗ lực và phát huy hơn nữa, nhất là phải tiếp tục học tập, vận dụng linh hoạt tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào công tác của Ngành, thông qua thực hiện tốt một số giải pháp, như sau:

Một là, đổi mới việc nghiên cứu, quán triệt, học tập các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận, hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, thông qua việc tăng cường tổ chức hội nghị trực tuyến để cán bộ, công chức Ngành Kiểm tra được tiếp thu, quán triệt kịp thời, thống nhất nhận thức và hành động; đồng thời các tổ chức đảng, chi bộ phải tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục đảng viên, quần chúng nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm xây dựng Đảng, đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm trong nội bộ.

Hai là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn, chỉ đạo của UBKT cấp trên đối với cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT cấp dưới trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng nhằm kịp thời khắc phục hạn chế, khuyết điểm và có biện pháp lãnh chỉ đạo tốt hơn trong thực hiện, nhất là chấn chỉnh việc thi hành kỷ luật không đúng mức hoặc oan sai, chỉ đạo giải quyết dứt điểm những vụ việc tồn đọng, kéo dài... Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp giữa UBKT với các cơ quan, tổ chức đảng, đơn vị có liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, nhất là việc phối hợp xác định đối tượng, nội dung, phục vụ việc xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, thanh tra, giám sát hằng năm.

Ba là, các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp, nhất là người đứng đầu phải chỉ đạo đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhất là cụ thể hóa Chuyên đề năm 2023-2024 vào nghị quyết, chương trình, kế hoạch công tác hằng năm; tăng cường tổ chức các buổi học tập, sinh hoạt chuyên đề nhằm giúp cán bộ, đảng viên nắm và hiểu được những nội dung tư tưởng, quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng để vận dụng sáng tạo, linh hoạt và hiệu quả thiết thực; đồng thời coi trọng việc tự kiểm tra, giám sát, để việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tại cơ quan, đơn vị trở thành thường xuyên, nền nếp, hiệu quả hơn, cũng qua đó kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, khuyết điểm từ sớm, từ xa.

Bốn là, chú trọng, đổi mới việc tổ chức hội nghị sơ tổng kết và tổ chức đối thoại bằng hình thức trực tuyến từ tỉnh đến cơ sở để đánh giá sâu sát thực trạng, lắng nghe đề xuất, kiến nghị và hướng dẫn, giải đáp, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của cấp ủy, UBKT cấp huyện và cơ sở, nhằm từng bước nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong lãnh chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, UBKT các cấp, nhất là người đứng đầu.

Năm là, phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng nhân dân là một trong những phương pháp cơ bản, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, do đó phải củng cố mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng với quần chúng nhân dân, tạo mọi điều kiện thuận lợi để “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát” theo tinh thần Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và phải lắng nghe, tiếp thu, giải quyết những ý kiến đóng góp, phản ánh của quần chúng nhân dân đối với cán bộ, đảng viên. Quan tâm xây dựng tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ kiểm tra đáp ứng các yêu cầu, nhiệm vụ được giao trong tình hình mới; đổi mới phương pháp tập huấn nghiệp vụ kiểm tra, giám sát theo hướng gửi tài liệu tập huấn cho học viên nghiên cứu trước, tại buổi tập huấn dành thời gian nhiều để nêu vấn đề cùng thảo luận, trao đổi, giải quyết và có sự tương tác nhiều hơn nữa giữa báo cáo viên với học viên. Chú trọng việc luân chuyển cán bộ kiểm tra các cấp trong tỉnh để đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, tạo nguồn cán bộ kế thừa, nhất là cán bộ trẻ.

Sáu là, từng cán bộ làm công tác kiểm tra trong học tập, lao động và làm việc phải nghiêm túc học tập, thấm nhuần tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhất là phát huy ý thức tự học, tự soi, tự sửa, tự giác tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, kiên định, không giao động trước mọi cám dỗ, phải thực sự gương mẫu trong cuộc sống hằng ngày, không kiêu ngạo, thỏa mãn với thành tích đã đạt được; phải luôn nghiêm khắc với bản thân, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao./.

Khánh Hưng

Chú thích:

1- Hồ Chí Minh toàn tập (Nhà xuất bản chính trị Quốc gia Hà Nội năm 2000), tập 11, trang 303.

2,3,4- Hồ Chí Minh toàn tập (Nhà xuất bản chính trị Quốc gia Hà Nội năm 2000), tập 5, trang 990, 520, 534

5- Hồ Chí Minh toàn tập (Nhà xuất bản chính trị Quốc gia Hà Nội năm 2000), tập 5, trang 990.